Het debat is voorbij, de kruitdampen zijn opgetrokken, de wonden worden gelikt en de karavaan trekt verder. Afgelopen donderdag moest de raad van Almere met de billen bloot. De beraadslagingen over de bestuurlijke integriteit van de burgmeester werden rechtstreeks door Omroep Flevoland uitgezonden. Veel kijkers zullen het einde van de uitzending niet hebben gehaald, want het duurde wel erg lang totdat een debat dat los van politieke scheidslijnen had moeten worden gevoerd uiteindelijk in de klassieke tegenstelling coalitie-oppositie werd gesmoord 

Het was de fractievoorzitter van de Christen Unie, Roelie Bosch, die op de valreep de afslag naar de gemakkelijkste (uit)weg nam. Ze kon maar niet begrijpen dat alle aanwezige raadsleden van de oppositiefracties instemden met een gezamenlijk door hen ingediende motie van wantrouwen. Teleurstelling en verwijt straalden uit haar ogen. Alsof het om háár integriteit ging. Jammer, bijzonder jammer, want het optreden van mevrouw Bosch deed geen recht aan het debat dat er aan vooraf was gegaan.

Tijdens dat debat leverde de PvdA, als enige van de coalitiefracties, een kritisch en inhoudelijk sterk betoog af, dat in lijn was met de ernst van de situatie. De Christen Unie deed een dappere poging, maar strandde in het warme coalitiegevoel. Het CDA maakte zich er met een Jantje van Leiden vanaf. De VVD maakte zich belachelijk door zich als propagandamachine voor de burgemeester op te werpen. Ik waag te betwijfelen of zij daar zelf nou zo blij mee was.

Ik hoef hier de argumenten niet uitvoerig te herhalen, want de politiek geïnteresseerde Almeerders hebben die zelf kunnen vernemen. Waar ik met nadruk op wil wijzen is dat de door de Christen Unie veronderstelde 'samenzwering' van de oppositie die tot de verworpen motie van wantrouwen zou hebben geleid geen recht doet aan de werkelijkheid.

Om te beginnen: er heeft geen oppositieoverleg plaatsgevonden voorafgaande aan het debat. Of hetzelfde voor de coalitiefracties gold, betwijfel ik. Wat mij wel opviel, toen ik donderdag tegen de avond het stadhuis betrad, was een opmerkelijke eensgezindheid in de onafhankelijk van elkaar tot stand gekomen - voorlopige - standpunten van oppositiefracties. In de wandelgangen werd al snel duidelijk dat ze allemaal, op basis van het rapport van de onderzoekers Ter Braak en Wouters, zweefden tussen het indienen of ondersteunen van een motie van afkeuring en een motie van wantrouwen tegen de burgemeester. Het zou met name van het verweer van de burgemeester afhangen of één van beide moties en zo ja welke zou worden ingediend.

Dat verweer was ronduit zwak. De burgemeester trok slechts op het punt van de openheid (zij had college en raad veel te laat geïnformeerd over de problemen rond haar aardwarmtepomp) het boetekleed aan. Voor de rest bevestigde ze het beeld van een bestuurder met het karakter van een politicus. Ze kon het niet laten sprekers te onderbreken en in woord en gebaar maakte ze een verongelijkte indruk. Wel deed ze een belangrijke toezegging. Als de provincie negatief oordeelt over de gevraagde ontheffing voor de verwarmingsinstallatie van de Jorritsma's, zal ze een eventuele verdere procedure niet als burgemeester voeren. Jammer dat ze daar niet zelf mee kwam, maar er door de PvdA toe gedwongen werd.

Na het betoog van de burgemeester was het voor een aantal fracties duidelijk dat er geen motie van afkeuring maar een motie van wantrouwen zou worden ingediend. Dat had ze dus geheel en al aan zichzelf te wijten. De PvdA ging niet mee. Het was zoiets als een verspringer die een enorme aanloop neemt en vlak voor de afzet met gierende schoenzolen afremt. Hierbij teken ik aan dat het voor de leider van de coalitie moeilijker is om in een zaak als deze de uiterste consequentie te nemen dan voor oppositiefracties. Maar het resultaat van afgelopen donderdag afdoen als een steekspel tussen coalitie en oppositie, gaat voorbij aan wat zich in en buiten de raadszaal daadwerkelijk heeft afgespeeld. Waarschijnlijk onbedoeld heeft de Christen Unie het beeld gecreëerd van een coalitieburgemeester.

Samenvattend zou je kunnen stellen dat de burgemeester van vijf fracties (Leefbaar Almere, SP, Groen Links, Almere Partij en D66) een rode kaart heeft gekregen, van één fractie (PvdA) een gele kaart, van twee fracties (CDA en Christen Unie) een aflaat en van één fractie (VVD) een wat onhandig zelf gemaakt zakdoekje voor het bloeden. Tel uit je winst. 

Inmiddels heeft de burgemeester aangegeven dat zij zich niet gekrenkt voelt door de tegen haar ingediende motie van wantrouwen en dat die motie haar functioneren niet in de weg zal staan. Dat is mooi, al was het maar omdat de motie volstrekt niet bedoeld was om de burgemeester te krenken.

Het debat is voorbij, de kruitdampen zijn opgetrokken, de wonden worden gelikt, de karavaan trekt verder. En de pomp? De pomp draait door.